Dolby Atmos

By

Dolby Atmos – zaawansowany system dźwięku przestrzennego opracowany przez przedsiębiorstwo Dolby Laboratories, którego celem jest zapewnienie bardziej realistycznego i wciągającego brzmienia w porównaniu z tradycyjnymi formatami wielokanałowymi (takimi jak 5.1 czy 7.1). Dolby Atmos wprowadza dodatkową warstwę „wysokości” dźwięku, umożliwiając precyzyjne rozmieszczenie poszczególnych efektów dźwiękowych w trójwymiarowej przestrzeni.

Historia i rozwój

  1. Początki technologii - Dolby Atmos został po raz pierwszy zaprezentowany w 2012 roku w kalifornijskim kinie Dolby Theatre. Technologia ta stanowiła kolejny krok w ewolucji dźwięku przestrzennego, umożliwiając bardziej dynamiczne i szczegółowe odwzorowanie efektów dźwiękowych w porównaniu z dotychczasowymi rozwiązaniami.
  2. Rozszerzanie dostępności - Po premierze w przemyśle kinowym Dolby Laboratories rozpoczęło działania mające na celu popularyzację systemu w innych obszarach, takich jak domowe zestawy kina domowego, urządzenia mobilne czy platformy streamingowe. Dzięki współpracy z producentami sprzętu RTV i oprogramowania, Dolby Atmos stał się powszechnie dostępny dla szerokiej grupy odbiorców.

Podstawy działania

  1. Warstwa „wysokości” - Kluczowym elementem technologii Dolby Atmos jest dodanie głośników sufitowych bądź wykorzystanie głośników kierujących dźwięk ku górze, tak aby odbijał się on od sufitu. W tradycyjnych układach dźwiękowych stosuje się płaski rozkład kanałów (np. przednie, boczne, tylne), zaś Dolby Atmos wzbogaca tę konfigurację o pionowy wymiar dźwięku.
  2. Obiektowe kodowanie - W odróżnieniu od klasycznych formatów kanałowych, Dolby Atmos korzysta z metody obiektowej. Każdy dźwięk – na przykład dialog czy efekt specjalny – jest traktowany jako odrębny obiekt, który można dowolnie umieścić i poruszać w przestrzeni. Oprogramowanie systemu decyduje następnie, jak rozprowadzić te obiekty przez dostępne głośniki, aby wrażenie przestrzenności było najbardziej zbliżone do rzeczywistości.
  3. Skalowalność - System jest elastyczny i może zostać dostosowany do różnych konfiguracji sprzętowych oraz warunków akustycznych pomieszczenia. Od rozbudowanych instalacji kinowych z kilkunastoma głośnikami sufitowymi, po kompaktowe soundbary w warunkach domowych – kluczowy pozostaje potencjał obiektowego kodowania dźwięku.

Zastosowanie i korzyści

  1. Kino profesjonalne - Kina wyposażone w Dolby Atmos oferują widzom wrażenie pełnego zanurzenia w dźwięku. Efekty pozycjonowane w trójwymiarowej przestrzeni przekładają się na realistyczne brzmienie akcji, co poprawia komfort odbioru filmów i wpływa na ogólną satysfakcję widza.
  2. Kino domowe - Coraz większą popularność zdobywają zestawy kina domowego i soundbary kompatybilne z Dolby Atmos. Dzięki nim użytkownicy mogą doświadczyć efektów porównywalnych z salą kinową, korzystając z mniejszej liczby fizycznie zainstalowanych głośników (z uwzględnieniem głośników odbijających dźwięk od sufitu).
  3. Gry wideo - Dolby Atmos bywa stosowany w grach wideo, pozwalając na dokładniejsze umiejscowienie odgłosów w przestrzeni. Dzięki temu gracze zyskują przewagę w rozgrywce, zwłaszcza w tytułach sieciowych, gdzie kluczowe znaczenie ma orientacja dźwiękowa.
  4. Transmisje i streaming - Wiele platform streamingowych, takich jak Netflix czy Amazon Prime Video, oferuje produkcje z dźwiękiem w formacie Dolby Atmos. Rozwiązanie to zapewnia odbiorcom wyższą jakość dźwięku i lepsze wrażenia w porównaniu z tradycyjnymi formatami wielokanałowymi.

Wymagania sprzętowe

  1. Odtwarzacz i wzmacniacz - Aby skorzystać z Dolby Atmos, niezbędny jest kompatybilny odtwarzacz (np. Blu-ray 4K, konsola do gier) oraz amplituner lub wzmacniacz obsługujący ten format. Urządzenia powinny posiadać stosowny certyfikat producenta.
  2. Konfiguracja głośników - Typowa instalacja obejmuje głośniki rozmieszczone w sposób zbliżony do tradycyjnego 5.1 lub 7.1, a ponadto co najmniej dwa głośniki sufitowe albo głośniki emitujące dźwięk w kierunku sufitu. W przypadku kina domowego część użytkowników decyduje się na rozwiązania hybrydowe (soundbary z wbudowanymi głośnikami skierowanymi ku górze).
  3. Odpowiednie kable i łącza - Przy wdrożeniu Dolby Atmos istotne jest stosowanie kabli HDMI zapewniających wystarczającą przepustowość. Niektóre urządzenia wymagają ponadto obsługi standardu HDMI w wersji 2.0 lub nowszej, tak by było możliwe przesyłanie wielokanałowego strumienia audio w pełnej jakości.

Źródła

  • Dolby Laboratories. (2012). Dolby Atmos Launch Announcement
  • ITU (International Telecommunication Union). (2014). Report on Immersive Audio Standards
  • Blu-ray Disc Association. (2015). Blu-ray 4K Audio Specifications